Anestezi ve Türkiye Tarihçesi

Anestezi nedir

Anestezi kelimesi ilk kez yunanlı filozof Discorides tarafından kullanılmıştır. Estezi, duyu, his anlamındadır. An ise olumsuzluk ekidir. Anestezi Latince kökenli bir kelimedir. Anlamı vital fonksiyonlarda bir değişiklik olmadan hislerin ortadan kaldırılmasıdır. Ameliyatlarda ağrı duyusunun ortadan kaldırdığı tıbbi işlemi ifade etmek için kullanılır.

Anestezi iki şekilde yapılabilir. Birincisi uyku hali olan ve tüm vücutta ağrıyı kaldıran genel anestezi, diğeri vücudun ameliyat bölgesini uyuşturan uyku hali olmayan lokal anestezi’dir. Her iki anestezi uygulamasında da anestetik denilen bazı özel ilaçların kullanılmasıyla anestezi oluşturulur. anestezide kullanılan ilaçlar tıpta kullanılan ilaçlar içinde en tehlikeli grubu oluşturur.

Anesteziyoloji, anestezi halini inceyelen bilimdir. Reaminasyon ,tekrar canlandırma anlamına gelir anestezi uygulanan hastanın spontane hale getirilmesidir.

Türkiyedeki anestezi gelişimi

Türkiyede ilk anestezi uygulamalarıyla alakalı bilgiler yetersizdir. Osmanlı topraklarında anestezi uygulamasıyla alakalı en eski bilgi kırım harbinde bine yakın ameliyatta kloroform kullanıldığı ve hiçbir sorun olmadığına dair kayıtlar Fransız ordularının sağlık müfettişinin raporunda yer alır.

Ülkemizde anestezi gelişimi yurt dışına eğitime giden cerrahların döndüklerinde tanık oldukları anestezi türlerini uygulamaya başlamaları ile oluşmuştur. Almanyaya giden hekimler döndüklerinde eter, fransaya giden hekimler döndüklerinde kloroformu tercih ediyorlardı. Azotprotoksit ve lokal anesteziklerle uygulamalar ise askeri hekimlerce tercih ediliyordu.Türkiyede anestezi seçenekler 1930’lu yıllara kadar klorofrom, eter ve bölgesel anesteziden oluşmaktaydı.

Ülkemizde ilk endotrakeal entübasyon Sadi sun tarafından 1949 yılında gerçekleştirildi.

Anestezinin kurumsallaştırılması için sağlık bakanlığı girişimlerde bulunmuştur. İlk adım 1954’te Haydarpaşa numune hastanesine viyanadan anestezi uzmanı Dr. Wolfgang wirtinger anestezi servisini kurmak için davet edilerek görevlendirilmiştir. 20 ocak 1956 yılında 9212 sayılı resmi gazetede 4/6379 sayılı ihtisas tüzüğünde anestezi uzmanlık dalı olarak yer verilmiştir. Daha sonrasında anestezi alanında uzmanlık alan doktorlar şu şekildedir; Sadi SUN, Cemalettin ÖNER, Moiz KAN, Cahit BERGİL, Emel BERKOL, Mehmet NAZLI, Refik BAYKOÇ, Müfit ERKUL, Kamil ERGUN ve Faruk OR

Anestezi alanının öncüleri olan hekimler 1956 yılında anesteziyoloji cemiyeti kurmuşlardır. Prof.dr.Sadi SUN 1972 yılında derneğin adını anesteziyoloji ve reaminasyon olarak değiştirmiştir son olarak 1975 yılında bakanlar kurulu tarafından derneğin başına Türk adı eklenip Türk anesteziyoloji ve reaminasyon derneği olarak belirlenmiştir.