Uyku

Uykunun hafif uykudan derin uykuya kadar çeşitli aşamaları vardır. Uyku halinde bilinç pasif değil aktiftir. Uyku, bilincin fizyolojik olarak çözülmesiyle yorulan organizmanın dinlenmeye geçmesidir.

Bioritim veya biyolojik saat. Organizmanın zaman süresini ayarlayabilme özelliğidir.uyku-uyanıklık döngüsünü ayarlayan bir iç zamanlama mekanizmasıdır.İnsan uykunun değişen ritmine uyum sağlar ve çoğu zaman saate bakmadan zamanı dogru tahmin edebilir. Bu biyolojik saatin bi özelliğidir.

Uykunun yapısı

Uyku sırasında organizmanın tepkileri yavaşlar, tüm sistemler otomatik olarak yeniden düzenlenir. Beyin uykuda çalışmaya devam eder uyanıkken öğrendiklerini ayırır, gruplar ve depolar. Uyku evreler geçirilerek gerçekleşir. Uykuya geçildiğinde ilk önce derin uyku sonra REM dönemi daha sonra NREM VE REM birbirini izler.

NREM dönemi;

NREM yavaş dalga uykusu en derin ve sakin uykudur. uyku NREM döneminde başlar. NREM döneminde beyin dalgaları çok yavaşlar. Bu dönemde büyüme hormonları salgılanır, protein sentezi artar. Bu uyku döneminde uykuda gezme, gece korkuları görülebilir. Bu dönemde kişi iyi uyuyamazsam sabah yorgunluk hissedilir. NREM uykusu benim yenilediği uykudur. Derin ve dinlendirici olan NREM uykusunda dört evre vardır;

• Uyuklama evresi

• Hafif uyku evresi

• Derinleşen uyku evresi

• Derin uyku evresi

NREM döneminin dört evresinden sonra REM dönemi gelir ve bu düzen uyku boyunca devam eder.

1.Birinci evre REM dönemi olarak tanımlanır. organizmanın uykuya dalmasıdır bu sadece birkaç dakika sürer. Kişi bu evrede kolayca uyandırılabilir ve uyandığında uyuduğunun farkına varmaz. Rüyaların büyük bölümü REM uykusunda görülür. REM uykusu 5-30 dakika sürer ve her 90 dakikada bir tekrarlanır. Bu evrede beyin dalgaları yavaşlar, kaslar gevşer ve göz refleksleri durur. Bu süre içinde kalp hızı yavaşlar,kan basıncı ve vucüt ısıs düşer. Vücutta tamamen bir gevşeme olur. REM uykusu vücut ve ruh sağlığı için önemlidir. REM uykusunun zihni yenilediği kabul edilir.

2-3. İkinci ve üçüncü evreler yavaş ve derinleşen uyku olarak tanımlanır. Bu evrede kişinin uyandırılması zordur kişi ses veya ışık gibi uyaranlara tepki vermez. Kalp atış hızı, kan basıncı ve vücut ısısı yeniden düzenlenir.

4.uykunun dördüncü evresinde, kalp atış hızı, Solunum, kan basıncı ve vücut ısısı en alt düzeye iner ve bedenin dinlenmesi sağlanır.

Bu evreler gerçekleştiren sonra organizma tamamen bi uyku hali içine girer. Uykuya daldıktan bir saat sonra kişi uykunun 4. evresinden 3,2 ve tekrar 1. evresine geri döner. Yani evreler tekrarlanır.

Yaşa göre uyku süreleri

Uzun süreli uykusuzluk sinir sisteminde zihinsel işlevlerde azalma ve yavaşlamaya yol açar. Günlük uyku süresini 1-2 saat kısaltmak ya da uzatmak uyanıklığın niteliğini bozar. Normal olarak insan günlük uyku gereksimini 6-9 saat arasındadır. Uykunun özellikle sinir sisteminin sağlığının korunmasında büyük rolü vardır.

Kısa bir süre hiç uyumayan insanlarda sıkıntı, huzursuzluk, yorgunluk, baş ağrısı, isteksizlik, dikkat güçlüğü, hatırlama güçlüğü ve Uyuklama görülür. Bunlar uykunun sağlık için ne kadar önemli oldugunun göstergesidir.